Czy jedzenie to sztuka?

Bajka

Wszelkie podobieństwa do osób, zdarzeń i miejsc, które mogą zaistnieć są zupełnie przypadkowe!!! Hi, hi

http://bajszafotokul.blog.onet.pl/  mój blog ze zdjęciami lub inny http://bajsza1.blog.onet.pl/

Zdjęcia moich potraw znajdziesz tu  http://www.garnek.pl/bajsza/a

„Balansować na linie wysoko ponad spojrzeniem Twych oczu”

˜”*°•◕❤◕•°*”˜

Codziennie robimy ćwiczenia

10 przykazań gimnastyki w łóżku według lekarzy tybetańskich

˜”*°•◕❤◕•°*”˜

Dzisiaj na obiadek serwuję;

Rybkę pieczoną pod serkiem pleśniowym z cytrynowo żurawinową pieprzną nutą;

rybka filet/jaki, kto lubi/,

żurawina konfitura + suszone owoce,

serek pleśniowy złocisty,

pieprz cytrynowy,

szpinak pod filet,

kilka płatków krewetkowych/dekoracja/,

masło.

Wykonanie;

Filet mrożony umyty –

układam na kromce chleba,

żeby się rozmroził przez noc.

Posypuję pieprzem cytrynowym ze wszystkich stron.

Z wierzchu smaruję konfiturą żurawinową i jeszcze dokładam kilka suszonych żurawin. Od spodu kładę masełko i szpnak.

Kruszę ser pleśniowy na samym wierzchu.

Całość podkładam masłem sklarowanym i piekę w piekarniku.

Dookoła układam skórkę z chleba, która z masełkiem powinna stworzyć pyszne grzanki.

˜”*°•◕❤◕•°*”˜

Sałatka z różnych sałat i owoców

+ kiełki rzodkiewki szczypta,

3 gronka winogrona czerwonego,

śliwka ciemna,

kiwi,

truskawka,

suszone owoce Goji, żurawiny – namoczone w 2 łyżkach czerwonego wina,/o owocach goji napiszę innym razem – warto stosować je w każdej diecie/

papryka zielona,

ogórek świeży,

kilka świeżych owoców aronii

2 pomidorki koktajlowe żółty i pomarańczowy

biały ser mozzarella otoczony pieprzem cytrynowym

Papryczka czuszka ćwierć bardzo drobno posiekana

Wykonanie;

Pokroić, podrobić według uznania i wymieszać

Sos czosnkowy z zieloną suszoną cebulką

z płaską łyżką śmietany podajemy oddzielnie.

˜”*°•◕❤◕•°*”˜

Te wymyślane dania, nie znajdziecie w żadnej książce kucharskiej.

Pomysły na nie rodzą się we mnie.

Jest we mnie coś, co stanowi wyobraźnię smakową stąd ciągle nowe aranżacje.

Czasami oglądam kulinarną grafikę w goglach i coś mnie zainspiruje.

Jestem jak malarz potraw, cieszy mnie jak potrafię zmalować, coś pięknego i smacznego.

Uważam, że to jak jemy bardzo wiele mówi o naszej wewnętrznej kulturze.

 Dzisiaj; WITAMINY GRUPY B

WITAMINA B1 (tiamina, aneuryna)- zwana jest "witaminą intelektu", jest potrzebna do prawidłowej pracy układu nerwowego i pracy mięśni, działa korzystnie na system nerwowy i właściwe spalanie węglowodanów i tłuszczów, pobudza wydzielanie hormonów gonadotropowych. Tiamina przyspiesza gojenie się ran i wykazuje działanie uśmierzające ból, odgrywa ważną rolę w procesach oddychania tkankowego, wspomaga proces wzrostu.

Naturalne źródła pozyskiwania witaminy B1 to: ziarna zbóż, jajka, zielone warzywa, orzechy arachidowe, drożdże, kasza gryczana, mleko, orzechy włoskie i laskowe, migdały, kalafior, jajka, pomidory, ziemniaki, kapusta, agrest, porzeczki, śliwki, jabłka, groch, fasola, otręby pszenicy, chleb z mąki razowej, płatki owsiane, pełnoziarniste zboża, gryka, pestki słonecznika, suszone owoce.

Nadmiar witaminy B1 występuje rzadko i charakteryzuje się zawrotami głowy, nadwrażliwością, drżeniami mięśni, zaburzeniami rytmu serca i reakcjami alergicznymi.

Niedobór witaminy B1 witaminy powoduje zaburzenia w przemianie tłuszczów i cholesterolu, wywołuje bezsenność, złe samopoczucie, nerwowość i stany irytacji, depresje, brak apetytu, podatność na zmęczenie, zaburzenia pamięci, problemy z koncentracją, chorobę beri-beri (zupełny brak witaminy B1 w organizmie), zaburzenia oddychania tkankowego, układu nerwowego, wątroby i mięśnia sercowego, paraliż kończyn.

Dzienne zapotrzebowanie wynosi 1-2 mg.

Ciekawostki:

* Mąka jest zwykle wzbogacana w witaminę B1 w celu zrekompensowania strat powstałych w procesie mielenia ziarna,

* Słabym źródłem witaminy B1 u człowieka jest flora bakteryjna przewodu pokarmowego

* U zwierząt przeżuwających nie występuje brak witaminy B1!

* Choroba beri-beri występuje u ludzi odżywiających się jedynie białym ryżem.

* Osoby ciężko pracujące fizycznie, sportowcy, kobiety ciężarne i karmiące, a także ludzie palący papierosy, nadużywający alkohol i spożywający duże ilości cukru mają wyższe zapotrzebowanie na witaminę B1

* Witamina B1 należy do witamin najbardziej wrażliwych na działanie wysokiej temperatury i łatwo ulega zniszczeniu podczas gotowania.

* Niedobór witaminy B1 występuje u ludzi pracujących umysłowo.

* Ludzie z niedoborem tiaminy często padają ofiarą komarów i innych owadów, ponieważ tego przyczyną jest niższy poziom substancji odstraszających owady w skórze.

WITAMINA B2 (ryboflawina, laktoflawina) żółty barwnik występujący u ludzi i zwierząt - reguluje poziom cukru i azotu, poprawia przemianę materii i gruczołów wydzielających płyny żołądkowe, jest składnikiem koenzymu odpowiedzialnego za utlenianie związków organicznych w komórkach, wpływa na syntezę kwasów tłuszczowych z białek i węglowodanów, warunkuje prawidłowe funkcjonowanie wzroku, eliminuje z organizmu trujące substancje zawarte w alkoholu i tytoniu, zapobiega nowotworom przełyku, współuczestniczy z witaminą A w prawidłowym funkcjonowaniu błon śluzowych, dróg oddechowych, śluzówki przewodu pokarmowego, nabłonka naczyń krwionośnych i skóry. Działa korzystnie na stan komórek oraz przemianę materii, odgrywa ważną rolę w tworzeniu się czerwonych ciałek krwi i samej krwi.

Naturalne źródło witaminy B2 znajduje się w tłustym mleku i jego przetworach, a także takich produktach jak: kiełki, zielony groszek i szczypiorek, migdały, ser, jajka, kakao, twaróg (chudy), kukurydza, szpinak, kalafior, jabłka, groch, orzechy włoskie, kasza gryczana, groch, otręby i zarodki i ziarna zbóż, pomidory, szczypior, zielony groszek, drożdże, warzywa strączkowe, grzyby, zielone części warzyw, pełnoziarniste pieczywo, soja, jogurt.

Nadmiar witaminy B2 powoduje nudności i wymioty. 

Niedobór witaminy B2 powoduje pękanie i łuszczenie się skóry, podatność na zmarszczki i zajady, stany zapalne błony śluzowej (też w jamie ustnej), nadwrażliwość na światło, uszkodzenie gałek ocznych i rogówki, bóle i pieczenie oczu (do powstania katarakty włącznie), przetłuszczanie się włosów (łojotok), wypadanie włosów, problemy w przyswajaniu żelaza, wadliwe działanie układu nerwowego i błon śluzowych, brak koncentracji, zawroty głowy, bezsenność, niedokrwistość, opóźnianie wzrostu, swędzenie w okolicy ujścia pochwy.

  Dzienne zapotrzebowanie wynosi 1,0-2,0 mg, ale wzrasta w sytuacjach stresowych.

Ciekawostki:

* Połowa witaminy B2 ulega zniszczeniu podczas działania promieni słonecznych dlatego nie powinno się sprzedawać mleka w przeźroczystych szklanych butelkach.

* Witamina B2 nie rozkłada się w czasie gotowania, ale traci aktywność pod wpływem światła.

˜”*°•◕❤◕•°*”˜

Witamina B5

JAK ODKRYTO WITAMINĘ B5
Pierwsze informacje na temat hipotetycznej substancji pobudzającej wzrost drożdży, którą nazwano Bios II datują się na rok 1901.

W roku 1933 Wiliams wykazał, że czynnik ten jest szeroko rozpowszechniony i nazwał go kwasem pantotenowym (z greckiego "wszechobecny"). W tym czasie Ringrose i współpracownicy prowadząc doświadczenia na kurczętach wywołali u nich zapalenie skóry podobne do pelagry (pelagra kurcząt) i stwierdzili (1930r), że zmiany te łatwo ustępują po podaniu drożdży i wyciągu z wątroby.

Substancje tak działające nazwali czynnikiem przesączalnym II. Wreszcie Jukes i współpracownicy w 1939r. stwierdzili, że oba oznaczane czynniki tj. kwas pantotenowy i czynnik przesączalny II są identyczne. W tym czasie Wiliams wyodrębnił kwas pantotenowy, a Major określił jego wzór i budowę.

W 1940r. w kilku laboratoriach Ameryki i Europy otrzymano kwas pantotenowy na drodze syntetycznej.

WŁAŚCIWOŚCI

Witamina B5 (kwas pantotenowy, pantenol) jest rozpuszczalna w wodzie oraz alkoholu. Rozkłada się dopiero w temperaturze 100° C.

ŹRÓDŁA

Kwas pantotenowy obecny jest zarówno w produktach pochodzenia zwierzęcego i roślinnego, z czego najlepszym jego źródłem jest pełnoziarnisty chleb i inne pełnoziarniste produkty zbożowe oraz suszone owoce.

GDZIE WYSTĘPUJE WITAMINA B5

Największe ilości kwasu pantotenowego zawierają: drożdże, wątroba, nerki, otręby pszenne, groch, soja. Jest syntetyzowany przez rośliny oraz niektóre pleśnie i drobnoustroje. Około 80% kwasu pantotenowego w produktach spożywczych znajduje się w postaci związanej.

Produkty szczególnie bogate w witaminę B5 (kwas pantotenowy)

Art. 100g   miligramy

wątróbka   7,70

otręby pszenne   2,85

pstrąg        1,85

pestki słonecznika        1,40

śledź, makrela     1,35

camembert, brie  1,10

orzechy włoskie   0,90

mąka pełnoziarnista     0,78

żółtko (z 1 jaja)  0,75

kraby 0,63

dziczyzna   0,57

mleko pełne        0,31

ROLA

Witamina B5 uczestniczy w kontroli produkcji energii z przemiany tłuszczów.

Odgrywa rolę również przy procesach budulcowych oraz detoksykacji organizmu.

Wspomaga metabolizm tkanki nerwowej oraz produkcję niektórych neurotransmiterów (zwłaszcza tych antystresowych i antydepresyjnych). Obniża nieznacznie podwyższone stężenie cholesterolu i trójglicerydów. Uczestniczy w procesach odbudowy w skórze, włosach i paznokciach.

NIEDOBÓR

- bóle różnych części ciała: kończyn (uczucie pieczenia stóp, drętwienie palców u stóp, zaburzenia czucia w stopach), jamy brzusznej, mięśni (raczej wywołane ich skurczami), głowy,

- zaburzenia dermatologiczne: owrzodzenia skóry, czyraki, odleżyny, łysienie i przedwczesne siwienie,

- wzrost poziomu cholesterolu i trójglicerydów,

- skurcze i drżenie mięśni, łatwa męczliwość,

- zaburzenia snu, bezsenność

- wzmożone napięcie nerwowe, drażliwość,

- nudności lub wymioty.

˜”*°•◕❤◕•°*”˜

WITAMINA B6 – WITALNOŚĆ

WŁAŚCIWOŚCI

Nazwą witamina B6 określa się w rzeczywistości grupę zawierającą 6 związków:

- pirydoksal, który jest formą alkoholową,

- pirydoksynę, która jest formą aldehydową,

- pirydoksaminę, która jest formą aminową,

- estru fosforanowego

Witamina B6 jest syntetyzowana częściowo przez florę jelitową. Ulega zniszczeniu podczas obróbki termicznej i mrożenia produktów spożywczych. Do przemian metabolicznych witaminy B6 konieczna jest obecność witaminy B2 i B3 (niacyny). Ulega redukcji pod wpływem alkoholu, papierosów oraz doustnych środków antykoncepcyjnych.

ŹRÓDŁA

Produkty roślinne: produkty zbożowe, warzywa (zielone: kapusta, groszek zielony, szpinak, fasolka szparagowa oraz kalafior, marchew, ziemniaki i fasola), owoce (banany), nasiona roślin strączkowych (soja), orzechy (ziemne, włoskie), pestki dyni.

Produkty zwierzęce: chude mięso, drób, jajka, mleko, ryby.

Drożdże.

ROLA

 Wpływ na konkretne procesy i funkcje organizmu:

- działanie przeciwdepresyjne,

- regulacja funkcjonowania układu immunologicznego, szczególnie przebiegu reakcji uczuleniowych,

- utrzymanie równowagi hormonów płciowych (zmniejszenie objawów menopauzy),

 zmniejszanie objawów zespołu napięcia przedmiesiączkowego (depresję,  oraz menopauzy,

- poprawa procesów koncentracji i uwagi poprzez usprawnianie wykorzystania energii z węglowodanów w neuronach,

- spowalnia procesy starzenia się poprzez kontrolę syntezy kwasów nukleinowych,

- zmniejsza ryzyko chorób sercowo-naczyniowych zmniejszając stężenie homocyteiny we krwi,

- zapobiega tworzeniu się kamieni poprzez wzrost przemian kwasu moczowego,

- ma działanie przeciwbólowe,

- łagodzi objawy zespołu napięcia przedmiesiączkowego, gdzie wykorzystuje się jej działanie przeciwdepresyjne, przeciwbólowe i hormonalne.

NIEDOBÓR

1. Zaburzenia neurologiczne:

- drgawki podobne do padaczkowych, które powstają poprzez zaburzenia w produkcji dopaminy, serotoniny, GABA oraz akumulacji nieprawidłowych metabolitów tryptofanu,

- obwodowe neuropatie,

- depresja, apatia,

- pogorszenie pamięci i koncentracji,

- bezsenność,

- parkinsonizm - drżenie kończyn lub/i głowy,

- parestezje,

- dezorientacja, nerwowość, drażliwość.

2. Zaburzenia hematologiczne:

- niedokrwistość niedobarwliwa mikrocytarna (mały, jasny erytrocyt),

- zaburzenia funkcji płytek krwi i procesów krzepnięcia.

3. Zaburzenia dermatologiczne:

- stany zapalne skóry (rąk, stóp, wokół oczu i ust) i błon śluzowych,

- łojotok,

- łuszczenie się skóry.

4. Inne zaburzenia:

- prawdopodobnie zwiększenie ryzyka powstawania niektórych nowotworów,

- zanik mięśni,

- nudności, nasilone wymioty u ciężarnych,

- częste infekcje,

- kamica nerkowa,

- zmęczenie, osłabienie,

- u dzieci – opóźnienie rozwoju pschoruchowego, nieprawidłowości w budowie kości,

- miażdżyca (zwiększone ryzyko udaru i choroby niedokrwiennej serca).

Do niedoboru witaminy B6 często dochodzi u alkoholików, kobiet w ciąży i osób starszych.

MINIMALNE DZIENNE ZAPOTRZEBOWANIE

Mężczyźni:

19-50 rok życia - 1.3 mg/d

powyżej 50 roku życia - 1.7 mg/d

Kobiety:

19-50 rok życia - 1.3 mg/d

powyżej 50 roku życia: 1.5 mg/d

Okres ciąży: 1.9 mg/d

Okres laktacji: 2.0 mg/d

TOKSYCZNOŚĆ

Pomimo tak dobroczynnego działania nie należy przekraczać dopuszczalnych wartości przyjmowania witaminy B6, gdyż jest ona neurotoksyczna.

Można doprowadzić do zatrucia organizmu, które objawiać się będzie zaburzeniami neurologicznymi (słabość mięśni, drętwienie kończyn, parestezje). Może dojść do neuropatii obwodowej.

Aby uniknąć zatrucia należy jeść w naturalnych produktach a nie przyjmować tabletki.

˜”*°•◕❤◕•°*”˜

WITAMINA B9

WWitaminą B9 nazywa się niekiedy kwas foliowy, którego nazwa pochodzi od łacińskiego słowa "folium" oznaczającego "liść", ponieważ uzyskano go z liści szpinaku.

Należy do grupy witamin B, które rozpuszczają się w wodzie i są wchłaniane przez organizm w jelicie cienkim. Wprawdzie jej niewielkie ilości są przechowywane m.in. w wątrobie, ale nadmiar jest wydalany z moczem.

Witamina B9 ma wiele postaci i właściwie termin ten oznacza całą grupę związków (ustalono, że może istnieć teoretycznie ok.150 rozmaitych form

kwasu foliowego; w przyrodzie jest ich nieco mniej, bo około 20 rodzajów).

Wiadomo również, że witamina B9 to pochodna pteryny, a więc jeden ze związków pterynowych, których najprostsze formy zostały po raz pierwszy odkryte w skrzydłach motyli (w postaci pigmentów nadających piękne zabarwienie tym owadom).

ROLA

Witamina B9 jest bardzo wrażliwa i najczęściej dostaje się do organizmu w postaci związanej z kwasem glutaminowym lub jego solami.

Witamina B9 reguluje wzrost i funkcjonowanie wszystkich komórek, ale przede wszystkim wpływa dodatnio na funkcjonowanie systemu nerwowego i mózgu.

Ma działanie uspokajające i kojące - dzięki jej działaniu czujemy się psychicznie lepiej i nie mamy problemów ze snem.

Natomiast noradrenalina zapewnia nam aktywność w ciągu dnia, umożliwia również radzenie sobie ze stresem, wprawiając nas przy tym w stan radosnego upojenia (warto tu wspomnieć, że w walce ze stresem bierze również udział adrenalina pochodząca z kory nadnercza). Witamina B9 decyduje więc - wspólnie z witaminą B12 i metioniną - o naszym dobrym samopoczuciu.

Z tego właśnie powodu uważa się ją za gwaranta dobrego humoru i optymizmu.

Bierze ona także udział w zachowywaniu kodu genetycznego, w przekazywaniu cech dziedzicznych komórek oraz reguluje ich podział.

Poza tym witamina B9 ma swój udział w funkcjonowaniu układu pokarmowego, gdyż uczestniczy w tworzeniu soku żołądkowego oraz zapewnia sprawne działanie wątroby, żołądka i jelit.

Witamina B9 jest znana również jako czynnik antyanemiczny, pobudzający procesy krwiotwórcze w organizmie człowieka. Jest nosicielem węgla przy tworzeniu hemu, części hemoglobiny zawierającej żelazo.

Tym samym staje się niezbędna w produkcji czerwonych krwinek.

Razem z melaniną odgrywa rolę aktywnego składnika płynu mózgowo - rdzeniowego. Witamina B9 znajduje zastosowanie w leczeniu niektórych form anemii.

Jak wykazują badania, spożywanie witaminy B9 prawdopodobnie chroni organizm przed rozwojem nowotworów, a szczególnie obniża ryzyko występowania raka macicy u kobiet.

Być może zapobiega ona degeneracji komórek, a nawet cofa zmiany nowotworowe.

NIEDOBÓR I NADMIAR

Niedobór witaminy B9 występuje bardzo często.

Jest to sytuacja bardzo niepożądana, gdyż hamuje wzrost i odbudowę komórek w organizmie.

Niska zawartość tej witaminy w surowicy krwi i erytrocytach przyczynia się do powstania tzw. anemii megaloblastycznej (makrocytowej), której początkowym objawem są (podobnie jak w innym rodzaju anemii) uczucie przemęczenia i kłopoty z koncentracją.

Objawami niedoboru tej witaminy są także stany niepokoju, lęku, depresja, nadmierna drażliwość, bezsenność, brak poczucia radości życia, roztargnienie, problemy z pamięcią.

Występują zaburzenia w trawieniu i we wchłanianiu składników odżywczych, niedożywienie, biegunka, zmniejszony apetyt, obniżona masa ciała, stany zapalne języka oraz błony śluzowej warg.

Brak witaminy B9 może być powodem bólów głowy, a także kołatania serca.

U dorosłych obserwujemy przedwczesną siwiznę, a u dzieci i młodzieży zahamowanie wzrostu.

Witamina B9 nie jest toksyczna dla ludzi.

ŹRÓDŁA

 witaminy B9

Dobrymi źródłami witaminy B9 są szczególnie świeże warzywa mające zielone liście, takie jak sałata, szpinak, kapusta, brokuły, szparagi, kalafiory, brukselka, a także pomidory, groch, fasola, soczewica, soja, buraki.

Wyjątkowo dużo witaminy B9 zawierają drożdże piwne i wątroba. Znajduje się ona także w jajkach, pszenicy oraz w soku pomarańczowym i owocach awokado.

˜”*°•◕❤◕•°*”˜

Czy wiesz, że...

Aktywność witaminy B9 jest nierozłącznie związana z obecnością witaminy B12 w organizmie.

Najczęściej niedobór witaminy B9 u osób w starszym wieku.

Ilość witaminy B9 w organizmie obniżają drastycznie: nadużywanie alkoholu, stres, palenie, picie dużej ilości kawy (zawierającej kofeinę), nadmierne spożywanie leków (takich jak aspiryna, leki przeciwdrgawkowe), środki antykoncepcyjne oraz schorzenia wątroby.

Witaminie B9 szkodzi niewłaściwe przechowywanie produktów (zbyt długie i w zbyt wysokiej temperaturze), a także długotrwałe gotowanie i wielokrotne odgrzewanie.

W czasie gotowania witamina B9 przechodzi do roztworu, nie należy więc wylewać wywaru z gotowanych produktów, ale użyć go podczas przygotowywania potraw.

Osoby, które lubią się opalać lub chodzą do solarium, potrzebują więcej witaminy B9, gdyż promienie słoneczne spalają jej cząsteczki.

Dużo witaminy B9 powinni spożywać ludzie nadpobudliwi oraz dzieci (szczególnie te nadmiernie ruchliwe).

ROLA

reguluje wzrost i funkcjonowanie komórek; wpływa dodatnio na system nerwowy i mózg, decyduje o dobrym samopoczuciu psychicznym; zapobiega uszkodzeniom tzw. cewy nerwowej u płodu, ma pozytywny wpływ na wagę i rozwój noworodków; bierze udział w zachowaniu kodu genetycznego, w przekazywaniu cech dziedzicznych komórek, reguluje ich podział; usprawnia funkcjonowanie układu pokarmowego, uczestniczy w tworzeniu soku żołądkowego, zapewnia sprawne działanie wątroby, żołądka i jelit; jest czynnikiem antyanemicznym, pobudza procesy krwiotwórcze, czyli powstawanie czerwonych krwinek; chroni organizm przed nowotworami (szczególnie rakiem macicy)

Skutki niedoboru zahamowanie wzrostu i odbudowy komórek w organizmie, mała ilość czerwonych ciałek we krwi, tzw. anemia megaloblastyczna (makrocytowa), uczucie przemęczenia i kłopoty z koncentracją, stany niepokoju, lęku, depresja, nadmierna drażliwość, bezsenność, roztargnienie, problemy z pamięcią, zaburzenia w trawieniu i we wchłanianiu składników odżywczych, niedożywienie, biegunka, zmniejszony apetyt, obniżona masa ciała, stany zapalne języka oraz błony śluzowej warg, bóle głowy, kołatanie serca, przedwczesna siwizna, zahamowanie wzrostu u dzieci i młodzieży

ŹRÓDŁA W POŻYWIENIU    

liściaste warzywa, szczególnie zielonolistne (sałata, szpinak, kapusta, brokuły, szparagi, kalafiory, brukselka, a także pomidory, groch, fasola, soczewica, soja, buraki), drożdże piwne, wątroba, jajka, pszenica, pomarańcze, awokado

˜”*°•◕❤◕•°*”˜

WITAMINA B12 - AKTYWNOŚĆ I OPTYMIZM

WŁAŚCIWOŚCI

Pod nazwą witamina B12 kryje się grupa związków zawierających kobalt. Obróbka żywności powoduje utratę nawet do 30% zawartej w pokarmie witaminy B12.

Jako jedyna witamina z grupy B może być magazynowana w niewielkiej ilości w naszym organizmie.

Bardzo ważne jest zrozumienie w jaki sposób jest ona przyswajana przez organizm, ponieważ właśnie na drodze jej wchłaniania dochodzi najczęściej do największych strat.

W żołądku witamina B12 związana z białkami żywności pod wpływem kwasu solnego i pepsyny dysocjuje do postaci wolnej.

Wtedy następuje jej wiązanie z białkami R (haptokorynami) wydzielanymi przez gruczoły ślinowe i żołądkowe.

Następnie w jelicie cienkim proteinazy trzustkowe częściowo degradują białka R, uwalniając witaminę B12, która wiąże się z IF (czynnikiem Castle’a wydzielanym przez komórki okładzinowe żołądka).

Dalej kompleks B12-IF może się związać z receptorami w śluzowce jelita. Cały kompleks zostaje wchłonięty do komórki jelita cienkiego (enterocyta) i dopiero w jej wnętrzu dochodzi do oddzielenia się witaminy B12 i przedostaniu do krwiobiegu.

ŹRÓDŁA

Jedynie produkty zwierzęce mogą być źródłem witaminy B12.

Znajduje się ona szczególnie w wątrobie, nerkach i sercu, a także w mleku i produktach mlecznych, chudym mięsie, rybach, drobiu, jajach.

Swojego czasu panował pogląd, że znajduje się ona również w niektórych produktach roślinnych.

Niestety okazało się, że jest to substancja o podobnej budowie chemicznej (analog strukturalny), która jest nie tylko nieprzyswajalna przez ludzkie organizm, ale dodatkowo łącząc się z czynnikiem IF blokuje do niego dostęp właściwej witaminie.

ROLA

- uczestniczy w metylacji homocysteiny do metioniny, zmniejszając jej stężenie we krwi – działanie prewencyjne przed chorobami sercowo-naczyniowymi,

- uczestniczy w regeneracji kwasu 4-hydrofoliowego potrzebnego do syntezy różnych związków, w tym DNA i RNA,

- bierze udział w syntezie erytrocytów w szpiku kostnym,

- wpływa na funkcjonowanie układu nerwowego: bierze udział w powstawaniu i funkcjonowaniu otoczki mielinowej neurocytów oraz w syntezie neuroprzekaźników,

- poprawia nastrój, ma wpływ antydepresyjny,

- pomaga w koncentracji, zapamiętywaniu i uczeniu się,

- zmniejsza się poziom lipidów we krwi: cholesterolu całkowitego, LDL („złego cholesterolu”) oraz triglicerydów.

NIEDOBÓR

1. Zaburzenia hematologiczne:

- niedokrwistość megaloblastyczna.

2. Zaburzenia neurologiczne (wynikające z demielinizacji ośrodkowego układu nerwowego i nerwów obwodowych):

- zaburzenia czucia kończyn,

- parestezje: mrowienie i drętwienie kończyn,

- zaburzenia motoryczne, dezorientacja

- zaburzenia koncentracji, zapamiętywania,

- utrata pamięci, demencja,

- zaburzenia widzenia,

- bezsenność,

- zaburzenia nastroju, drażliwość, niepokój,

- stany depresyjne.

3. Inne:

- opóźnienie wzrostu,

- biegunki lub zaparcia,

- bóle mięśniowe,

- zwiększone ryzyko miażdżycy wieńcowej i chorób sercowo-naczyniowych,

- wypadanie włosów,

- problemy dermatologiczne: trądzik, zapalenie skóry, wysypki.

Najbardziej predysponowani (wśród zdrowych osób) na niedobory witaminy B 12 są weganie oraz niemowlęta karmione piersią przez matki weganki.

Stany chorobowe przebiegające z niedoborem witaminy B12:

- atroficzne zapalenie śluzówki żołądka - niemożność strawienia kompleksów witaminy B12 z białkiem, pochłanianie i konwersja witaminy B12 przez bakterie,

- niewydolność trzustki - niemożność strawienia jej kompleksów z białkiem R w świetle jelita,

- niedokrwistość złośliwa - brak czynnika IF, niemożność wchłonięcia witaminy,

- resekcja żołądka - brak czynnika IF,

- nadmierny wzrost flory jelitowej w jelicie cienkim - pochłanianie i konwersja witaminy B12 przez bakterie jelitowe,

- infekcja pasożytem Diphyllobothrium latum – pochłanianie witaminy przez pasożyta,

- choroba lub resekcja końcowego odcinka jelita cienkiego - niemożność wchłonięcia witaminy.

MINIMALNE DZIENNE ZAPOTRZEBOWANIE

Mężczyźni i kobiety - 2.4 mcg/d

Okres ciąży - 2.6 mcg/d

Okres laktacji - 2.8 mcg/d

Problemy z przyswajaniem tej witaminy mogą mieć osoby w podeszłym wieku, u których przewód pokarmowy jest w gorszej kondycji.

W przypadku którejś z wymienionych wyżej chorób, w trakcie których dochodzi do niedoboru witaminy B12 ze względu na niemożność jej wchłonięcia (np. po resekcji żołądka) konieczna jest jej suplementacja w postaci zastrzyków domięśniowych.

Witamina B12 może uczulać, dlatego nie należy przyjmować więcej niż dopuszczalna dobowa dawka.

˜”*°•◕❤◕•°*”˜